सुक्खायाम सुरु भएसँगै कर्णालीको राजधानी वीरेन्द्रनगरमा पानीको हाहाकार मच्चिएको छ। सुर्खेत उपत्यका खानेपानी उपभोक्ता संस्थाले यहाँको पानीको जिम्मा लिएको छ, तर खडेरीले गर्दा चार दिन (९६ घण्टा!) पछि मात्रै पानी आउने भनेर लोडसेडिङ तालिका नै निकालिदिएको छ। चैत २० मा संस्थाले भन्यो, “लामो खडेरीले मुहानहरू सुके, अब ९६ घण्टाको पालो कुर्नुपर्छ!”
अहिले वीरेन्द्रनगरमा जनगणना २०७८ अनुसार एक लाख ५३ हजार ८६३ जना बस्छन्, ३८ हजार ३७७ घरधुरी छन्। तर प्रदेश राजधानी भएपछि बसाइँ सरेर आउनेको लर्कोले जनसंख्या तीन लाख नजिक पुगेको छ। यहाँ दैनिक ३८८ लिटर प्रतिसेकेण्ड पानी चाहिन्छ। वर्षामा त झुप्रा, खरीबोरी, इत्राम, दुन्दुरे र खोर्के खोलाबाट जम्मा १५८ लिटर प्रतिसेकेण्ड आउँथ्यो। तर अहिले खडेरीले ९० लिटरमा झरेको छ। संस्थाका डम्बरबहादुर गौतम भन्छन्, “शहरीकरण बढ्यो, मुहान सुके, हरेक साल यस्तै हो। अहिले २० हजार घरमा पानी पुर्याइराछौँ, तर गाह्रो छ।”
इन्जिनियर बलराम तिवारीले पुरानो डिजाइनको कुरा निकाले। “२०६२-०७७ को डिजाइनले त ५२ हजार जनालाई मात्रै पुग्ने १०४ लिटर प्रतिसेकेण्डको प्लान थियो। अहिलेको मागसँग कहाँ पुग्छ र?” एक दशकदेखि पानीको संकट झेल्दै आएको वीरेन्द्रनगरको विकल्पमा भेरी पम्पिङ आयोजना बन्दैछ। २०८१ भदौ १३ मा चिनियाँ कम्पनी सिञ्ज्याङ टर्मससँग ३ अर्ब ५० करोड ८ लाखमा ठेक्का सम्झौता भयो। सञ्जीवकुमार साह, मोहनमाया ढकाल र सुशीलकुमार श्रेष्ठले हस्ताक्षर गरेका छन्।
यो आयोजनाले तीन सालमा भेरीको पानी ल्याउने सपना देखाएको छ। पहिलो चरणमा मुहानदेखि इन्टेकसम्मको काम – नदी किनारमा इन्टेक, मोटर जडान, ६.८ किमी पाइपलाइन र अमृत डाँडामा ३ हजार घनमिटरका तीन इन्टेक बनाउने। दोस्रो चरणमा वितरण लाइन बन्छ। योजना अनुसार ५६० लिटर प्रतिसेकेण्ड पानी अमृत डाँडामा जम्मा भएर बाँडिन्छ। अब तीन साल कुर्दै पानीको प्यास मेट्ने आशा छ, तर अहिलेलाई त ९६ घण्टाको लोडसेडिङ नै चल्छ!
प्रकाशित मिति: २५ चैत्र २०८१, मंगलवार १७:१२
